De elfde Tour de France begon op 29 juni 1913 en eindigde op 27 juli. De Tour de France 1913 bestond uit 15 etappes en 5.388 kilometer. Een recordafstand tot dan toe. De gemiddelde snelheid was 26,7 km/u, iets lager dan het jaar ervoor. Er stonden 140 renners aan de start, waarvan slechts 25 de eindstreep in Parijs haalden. Voor het eerst werd de route omgekeerd: de renners reden eerst naar het westen en keerden via het oosten terug naar Parijs. Deze ronde staat bekend om de gebroken vork van Eugene Christophe die zo ongeveer even beroemd werd als winnaar Philippe Thys.

Tour de France 1913: Terug naar het tijdklassement ⏱️

Na jaren van puntentelling keerde de Tour in 1913 terug naar het tijdklassement. De tijden van alle etappes werden opgeteld, en wie de kortste totaaltijd had, won. Deze verandering kwam na de controversiële uitslag van 1912, waarbij Eugène Christophe de snelste was maar toch verloor door het puntensysteem.

Philippe Thys

De Belg Philippe Thys, rijdend voor Peugeot, won de Tour met een totaaltijd van 197 uur en 54 minuten. Hij was een slimme en regelmatige renner, die goed kon klimmen en zijn krachten spaarde. Thys won drie etappes en reed constant in de top. Hij werd daarmee de eerste Belg die de Tour won op tijd en zou dat kunstje herhalen in 1914 en 1920.

Gebroken vork maakt Christophe even beroemd als winnaar Thys

De Fransman Eugène Christophe was opnieuw een van de sterkste renners. Tijdens de zesde etappe, in de Pyreneeën, brak hij zijn voorvork op de afdaling van de Tourmalet. Volgens de regels mocht hij geen hulp krijgen. Christophe liep kilometers met zijn fiets op de schouder naar een smidse in Sainte-Marie-de-Campan, waar hij de vork zelf repareerde met een hamer en aambeeld. Hij verloor meer dan drie uur, maar gaf niet op. De Tourorganisatie gaf hem later ook nog een tijdstraf van 10 minuten, omdat iemand anders de blaasbalg in de smidse had bediend. Christophe eindigde uiteindelijk als zevende, maar zijn doorzettingsvermogen maakte hem tot een legende.

Wist je dat?

• De laatste etappe van Dunkerque naar Parijs 340 km lang was.
• Zes voormalige Tourwinnaars aan de start stonden, waaronder Petit-Breton en Faber.
• De meeste wegen nog onverhard waren, en renners hun eigen banden moesten plakken.
• Christophe’s reparatie in de smidse later is vereeuwigd in boeken, films en zelfs een standbeeld.

Voor altijd een tijdsklassement

De Tour van 1913 werd een keerpunt in de geschiedenis van de ronde. Met de terugkeer naar het tijdklassement stond de snelste renner eindelijk weer bovenaan, en Philippe Thys bewees met zijn regelmaat en koersinzicht dat hij de verdiende winnaar was. Toch werd deze editie vooral legendarisch door Eugène Christophe en zijn gebroken voorvork. Zijn lange tocht te voet naar de smidse en de zelf uitgevoerde reparatie groeiden uit tot een van de meest heroïsche verhalen uit de wielersport. Het contrast tussen Thys’ berekende overwinning en Christophe’s onverzettelijke doorzettingsvermogen gaf de Tour van 1913 een unieke plaats in het collectieve wielergeheugen: een editie waarin winnen en verliezen evenveel respect konden afdwingen.