De 30e Tour de France begon op 7 juli 1936 in Parijs en eindigde daar op 2 augustus. De renners reden 21 etappes en legden samen 4.442 kilometer af. De gemiddelde snelheid lag op 31,1 km/u. Van de 90 deelnemers haalden 43 de finish. De route liep met de klok mee, via het noorden, oosten, zuiden en westen van Frankrijk.

Bron: Wikimedia Commons. France_blank.png: Sting
derivative work: EdgeNavidad (talk) | France_blank.png Route of the 1936 Tour de France, starting and finishing in Paris. The black dots are the cities that hosted a stage start and finish, the grey dots are the cities where a split stage was split.

Een natte start en een nieuwe koersdirecteur

De eerste week viel letterlijk in het water. Noord-Frankrijk kreeg bakken regen te verwerken. Henri Desgrange, de legendarische koersdirecteur, moest na twee etappes stoppen vanwege gezondheidsproblemen. Jacques Goddet nam het stokje over. Voor het eerst reden de renners een etappe in drie delen. De Italianen ontbraken door politieke spanningen, maar Nederland debuteerde met vier renners.

Van Archambaud naar Maes: een wisseling in de Alpen

Maurice Archambaud begon sterk en reed in het geel toen het peloton de Alpen bereikte. Hij kreeg echter geen hulp van Antonin Magne, zijn Franse ploeggenoot. In de rit van Grenoble naar Briançon sloegen de Belgen toe. Sylvére Maes en Félicien Vervaecke reden Archambaud volledig uit het wiel. Vervaecke kreeg elf minuten straftijd omdat hij wisselde naar een fiets met derailleur, wat toen nog verboden was voor nationale renners. Maes nam de leiding over en gaf die niet meer af. Magne probeerde hem nog te lossen in de Pyreneeën, maar Maes reed tactisch en kreeg hulp van zijn ploeg in de tijdritten. Hij won uiteindelijk met bijna een half uur voorsprong.

Sylvère Maes: de meester van de bergen en de klok

Maes won vier etappes, waaronder drie tijdritten. Hij reed sterk in de bergen en slim in de vlakke ritten. Zijn ploeg zette hem uit de wind en reed gaten dicht. In de Pyreneeën pakte hij minuten op Magne en Vervaecke. Hij kreeg ook bonificaties en bleef buiten de tijdstraffen.
Maes won niet alleen het algemeen klassement, maar ook het puntenklassement. Hij eindigde als tweede in het bergklassement en bezorgde Belgi� ook de winst in het ploegenklassement.

Theo Middelkamp: de Nederlander die nooit een berg zag

Theo Middelkamp, een jonge Nederlander, had nog nooit een berg gezien. Toch won hij de zevende etappe van Aix-les-Bains naar Grenoble. Hij reed op kop in de Alpen alsof hij er geboren was. Zijn overwinning was historisch: hij was de eerste Nederlander ooit die een Touretappe won.
Na de finish zei hij: “Ik ben hier niet om te klimmen, ik ben hier om geld te verdienen.” Zijn lef en talent maakten hem tot een publiekslieveling.

De fiets met derailleur en de boete van Vervaecke

Tijdens een zware bergrit kreeg Vervaecke een lekke band. Hij wisselde naar een fiets met derailleur, wat alleen was toegestaan voor individuele renners. De jury gaf hem elf minuten straftijd. Daardoor verloor hij zijn tweede plek in het klassement. Magne kreeg ook tien minuten straf omdat hij buiten de bevoorrading eten aannam. De Tour van 1936 kende strenge regels en de jury deinsde niet terug voor sancties.

Wist je dat…?

• De Tour van 1936 de eerste was met een etappe in drie delen?
• Sylvère Maes zowel het algemeen als het puntenklassement won?
• Theo Middelkamp de eerste Nederlandse etappewinnaar ooit was?
• De hoogste col van deze Tour de Galibier was, op 2.556 meter hoogte?
• Henri Desgrange na 33 jaar als koersdirecteur moest stoppen door ziekte?

Tot besluit over de Tour de France in 1936

De Tour van 1936 was nat, streng en historisch. Sylvère Maes reed als een metronoom, Middelkamp verraste de wereld en de jury deelde straffen uit als bidons. De Belgen heersten, de Fransen faalden en de Nederlanders debuteerden met bravoure. Het was een Tour waarin koersvernuft, teamwerk en karakter het verschil maakten. Een editie die de geschiedenis in ging als de Tour van Maes, Middelkamp en de regen.